Wanneer iemand lijdt aan een plotselinge hartstilstand buiten het ziekenhuis, zijn er een aantal opeenvolgende handelingen die de overlevingskans van het slachtoffer kan verhogen. Dit staat bekend als het Chain of Survival concept. Een term die voor het eerst door de American Heart Association in 1991 in het leven is geroepen en in Nederland de ‘Keten van overleving’ wordt genoemd. De keten van overleving kenmerkt alle handelingen die moeten gebeuren voor het vroeg herkennen van een hartstilstand zodat een snelle reanimatie en defibrillatie kan worden gestart.
De keten van overleven bestaat uit vier schakels, de eerste drie schakels in de keten kunnen worden uitgevoerd door personen die geoefend zijn in de basis levensreddende vaardigheden. De laatste schakel moet door professionals uitgevoerd worden. Als alles snel achter elkaar wordt uitgevoerd, verhoogt dit de overlevingskans van een slachtoffer met een hartstilstand.
1. Vroegtijdige herkenning van een (dreigende) hartstilstand en direct 112 (laten) waarschuwen.
2. Direct starten met reanimatie volgens het principe van Basic Life Support, om zo tijd te winnen tot de overname van de behandeling door professionele hulpverleners.
3. Vroegtijdig defibrilleren door gebruik van een Automatische Externe Defibrillator of AED, om zo een bestaande hartritmestoornis op te heffen en het hart te ‘herstarten’.
4. Zo snel mogelijk na het ontstaan van de hartstilstand starten met specialistische reanimatie met het Advanced Life Support algorithme en de juiste zorg na het bereiken van terugkeer van de circulatie.
Nieuwe inzichten Chain of Survival
Tijdens het ERC Congres in Ljubljana (Slovenië) werden nieuwe inzichten van de ‘Keten van overleving’ gepresenteerd. Opvallend was dat de eerste twee schakels opmerkelijk groter zijn als de laatste twee schakels in de Chain of Survival. De nadruk ligt vooral op het snel herkennen van een hartstilstand. Hoe eerder de situatie wordt ingeschat, hoe eerder professionals, burgerhulpverleners en AED’s ingezet kunnen worden.
Er zijn een aantal artikelen die dit onderschrijven. Een daarvan is het artikel van Deakin: ‘The chain of survival: Not all links are equal’. Deakin beschrijft dat niet iedere schakel in de keten van overleving gelijk is. De grootste kans dat iemand een hartstilstand overleeft is wanneer er op tijd en adequaat wordt gehandeld door een omstander/burgerhulpverlener. Een ander voorbeeld is het artikel van het Department of Emergency Medicine genaamd ‘Out-of-hospital cardiac arrest: prehospital management gepubliceerd Maart 2018 in het blad Lancet. Dit artikel beschrijft hetzelfde principe.
Zie onderstaand een illustratie van de nieuwe inzichten van de ‘Keten van overleving’ tijdens het ERC Congres.
Terug naar overzicht
